Tarımda kullanılan zehirlere karşı yan yana gelen kurumların oluşturduğu Zehirsiz Sofralar Sivil Toplum Ağı’nın ilk aşama toplantıları yapıldı. 

Buğday Ekolojik Yaşamı Destekleme Derneği'nin, Avrupa Birliği tarafından Sivil Toplum Diyaloğu V Programı kapsamında finanse edilen ve Avrupa Pestisit Eylem Ağı (PAN Europe) ortaklığında yürüttüğü “Zehirsiz Sofralar” projesi Nisan 2019'da başladı. Buğday Derneği, bir yıl sürecek proje ile pestisitlerin olumsuz etkileri ve pestisitlere alternatif yöntemler hakkında üretici ve tüketicilerde farkındalık yaratmayı amaçlıyor. Bu amaçlara ulaşmak için de bir sivil toplum ağı kurulmasına ön ayak olmayı, pek çok bilgilendirici materyalin olduğu bir web sitesi hazırlamayı ve oldukça kapsamlı bir kampanya yürütülmesini hedefliyor.

Kurulmakta olan Zehirsiz Sofralar Sivil Toplum Ağı, çalışma alanları gıda güvenliği ile kesişen, daha az pestisit kullanımı ve alternatif tarım ve mücadele yöntemlerinin yaygınlaştırılması için savunuculuk yapacak, farklı alanlardan sivil toplum örgütleri ve sivil girişimleri bir araya getiriyor. Bu ağın birlikte hareket etmesi, sivil aktörlerin seslerinin daha güçlü çıkmasını, bilgi ve deneyimlerin paylaşılmasını ve daha etkin bir kampanya yürütülmesini sağlayacak.

Zehirsiz Sofralar birlikte mümkün!

Zehirsiz Sofralar Sivil Toplum Ağı’nın ilk aşama toplantıları, 16 Mayıs 2019 tarihinde İzmir’de, 11 Haziran 2019 tarihinde İstanbul’da ve 13 Haziran 2019 tarihinde Ankara’da gerçekleşti.

Toplantılara toplam 68 sivil toplum örgütü ve sivil girişimi temsilen 123 kişi katıldı. Toplantılara katılamayan, ama ağa katılma talebini iletenlerle birlikte Zehirsiz Sofralar Sivil Toplum Ağı’nda tüketici hakları, sağlık, tarım, gıda, ekolojik yaşam, doğa koruma ve çevre gibi farklı alanlarda uzmanlaşmış 85 STK ve inisiyatif bulunuyor.

Zehirsiz Sofralar Sivil Toplum Ağı’nın ilk aşama toplantılarında ağın yapısı, işleyişi ve çalışma alanları tartışıldı; ağın, kısa, orta ve uzun vadeli hedefler belirleyerek hareket etmesi karara bağlandı ve ağa ait bir Yürütme Kurulu oluşturuldu. Paydaşların sorumluluk alanları tanımlandı ve Zehirsiz Sofralar Projesi hakkında görüş alışverişi yapıldı.

Kalıcı olması hedeflenen Zehirsiz Sofralar Sivil Toplum Ağı’nın Eylül ayına kadar kuruluş aşamasını tamamlaması ve Kasım ayında pestisit kullanımının azaltılması ve alternatif yöntemlerin geliştirilmesi ile ilgili ortak bir kampanyaya başlaması hedefleniyor. Pestisitlerin zararları ve pestisitlere alternatif yöntemlerle ilgili Kasım ayında uluslararası bir konferans gerçekleştirilmesi planlanıyor ve aynı konularla ilgili Kasım ayında açılmak üzere kapsamlı bir web sitesi hazırlanıyor.

Pestisitlere karşı bir sivil toplum ağına neden ihtiyacımız var?

Buğday Ekolojik Yaşamı Destekleme Derneği Koordinasyon Kurulu Üyesi Oya Ayman'a göre, pestisitlerin etkileri konusunda daha fazla araştırma yapılmasına, kamuoyunun bilgilendirilmesine ve pestisit kullanımı azaltılırken, doğa dostu alternatif mücadele yöntemlerinin yaygınlaştırılması konusunda daha fazla işbirliği yapılmasına ihtiyacımız var. Ayman, ağın önemini; “Zehirsiz Sofralar STK Ağı, konunun farklı yönleriyle bütüncül bir şekilde ele alınmasını, bilgi ve deneyimlerin paylaşılmasını, sivil aktörlerin etkin bir kampanya yürüterek karar vericilerin harekete geçmesi için sesini daha güçlü duyurmasını sağlayacak” sözleriyle ifade ediyor.

Tarım ve gıdanın hayatın merkezinde yer aldığını belirten Greenpeace Akdeniz Gıda ve Tarım Proje Sorumlusu Berkan Özyer, Zehirsiz Sofralar Sivil Toplum Ağı'nda olma nedenlerini şöyle açıklıyor: “Gıdanın tohumdan sofraya uzanan yolculuğu, insan haklarından iklim değişikliğine, adaletten toplumsal refaha, biyoçeşitlilikten kaynak tüketimine kadar hayatın her noktasına temas ediyor. Kökten değişmesi gereken çökmüş bir gıda sistemi var karşımızda. Bu yüzden tarım ve gıda üzerine çalışan, bu konuya ilgi duyan herkesin bir araya gelmesi, kendi uzmanlığını ortaya koyması çok önemli. Greenpeace Akdeniz olarak biz de elini taşın altına koyan her aktörle bir araya gelip ortak akılla sorunların teşhisini yapmak ve çözüm önerileri oluşturmak için bu ağı benzersiz bir önemde görüyoruz.”

Zehirsiz Sofralar Projesi Danışmanı Gıda Mühendisi Bülent Şık, Sivil Toplum Ağı'nın önemini şu şekilde açıklıyor: “Gıda güvenliği bir gıda maddesinin sağlığa uygun olmasını sağlamak için yapılan çalışmalar bütünüdür. Bu amaçla özünde kamusal nitelik taşıyan çeşitli çalışmalar yapılır. Kamusal çalışmaların sağlıklı yürütülmesi ise ancak yurttaşların da bu çalışmalara dâhil olabilmeleri ile mümkündür. Böylece yurttaşların bilgiye erişim haklarını kullanabilmeleri ve kamusal çalışmalardaki belirsizliklere ve yetersizliklere doğrudan müdahil olabilmeleri sağlanacaktır. Bu yapılabildiği ölçüde de yaşadığımız hayata dair bilgi ve becerimizin artacağı ve politik süreçlere müdahil olma imkânlarımızın çoğalacağı söylenebilir. Bu bağlamda çeşitli örgüt, yapı ve inisiyatifin gıdalardaki pestisit kalıntıları gibi önemli bir konuda kamuoyu farkındalığı yaratma ve tarımda pestisit kullanımını sonlandırma amacı ile bir araya gelerek “Zehirsiz Sofralar Sivil Toplum Ağı” kurmasını çok önemli buluyorum.”

Zehirsiz Sofralar Sivil Toplum Ağı'nda yer alan kurumlar:

350 Ankara, Afşar Balam Kadın Kooperatifi, Agrida Tarım ve Turizm Derneği, Akdeniz Koruma Derneği, Anadolu Kalkınma Derneği, Ankara Organik Üreticileri ve Müteşebbisleri Derneği, Antalya Gıda Topluluğu, Atölye Deneme Sanat ve Ekolojik Çalışmalar Derneği, Bağlıca Eğitim Çevre Dayanışma Derneği, Bardacık Gıda Topluluğu, Başka Bir Okul Mümkün Kooperatifi Renkli Orman Okulları- BBOM, Beşiktaş Kooperatifi Girişimi, BİTOT Gıda Topluluğu, Biyolojik ve Biyoteknik Mücadele Ürünleri Üreticileri ve Tedarikçileri Derneği – BİOTED, Boğatepe Çevre ve Yaşam Derneği, Buğday Ekolojik Yaşamı Destekleme Derneği, Bütün Çocuklar Bizim Derneği, Çankırı Eldivan Kadın Kooperatifi, Çekirdek Türetici, Çevre ve Arı Koruma Derneği - Çarık Derneği, Çevre ve Kültür Değerlerini Koruma ve Tanıtma Vakfı – ÇEKÜL, Çevreci Enerji Derneği, Çukurova İnsan Tohum ve Toprak Atölyeleri – ÇİTTA, Çukurova Organik Tarım Derneği, Demeter Tarım Derneği, Doğa Derneği, Doğa Koruma Merkezi, Doğal Besin, Bilinçli Beslenme Ağı – DBB, Doğal Yaşam Derneği, Doğu Anadolu Tarımsal Üreticiler ve Besiciler Derneği, Dört Mevsim Ekolojik Yaşam Derneği, Ege İhracatçı Birlikleri – EİB, Eko Harita, EKOLOG Ekolojik Girişimciler ve Gönüllüler Derneği, Ekoloji Kolektifi, Ekolojik Tarım Organizasyonu Derneği – ETO, Ekolojik Yaşam Derneği – EKODER, Erzurum Organik Güvenilir Gıda Üreticileri Derneği, Gastronomi ve Turizm Derneği, Gediz Ekoloji Topluluğu, Good4Trust, Greenpeace Akdeniz, Güneşköy Kooperatifi, Halk Sağlığı Uzmanları Derneği- HASUDER, Homeros Gıda Topluluğu, İstanbul Permakültür Kolektifi, İşletme Kooperatifi Organik Üreticileri, Kanserle Dans Derneği, Kanserli Çocuklara Umut Vakfı- KAÇUV, Kapadokya Organik Tarım Üreticileri Birliği Derneği, Kars Doğal Ürün Yetiştiricileri Derneği, Kazdağı Doğal ve Kültürel Varlıkları Koruma Derneği, Kendin Olma Cesaretini Bul Platformu,Kirazlı Ekolojik Yaşam Derneği, Kocaeli Ekolojik Yaşam Derneği, Konya Organik Tarım Derneği, Koruyucu Tarım Derneği, Kozmetik Üretici ve Araştırmacıları Derneği, Kuzey Ormanları Savunması, Ne Yersen O'sun, Organik Üreticiler ve Sanayiciler Derneği – ORGÜDER, Originn Gıda Topluluğu, S.S. Temiz Hasat Tüketim Kooperatifi, Sağlık ve Çevre İttifakı (Health and Environment Alliance) – HEAL, Silivri Çevre Derneği, Sürdürülebilir Yaşam Derneği, Tarım Ekonomisi Derneği, Tarım ve Gıda Etiği Derneği, Tarımsal Ürün Kontrol ve Sertifikasyon Kuruluşları Derneği – KSKDER, TMMOB Gıda Mühendisleri Odası İzmir Şube, Tüketici Birliği Federasyonu – TBF, Tüketici Dernekleri Federasyonu – TÜDEF, Tüketici Hakları Derneği – THD, Tüketici Örgütleri Federasyonu – TÖF, Tüketiciler Derneği, Tüketiciyi Koruma Derneği – TÜKODER, Türk Kanser Derneği, Türk Toraks Derneği, Türkiye Biyoetik Derneği, Türkiye Biyologlar Derneği, Türkiye Ormancılar Derneği, Türkiye Solunum Araştırmaları Derneği, Ulupınar Çevre Koruma, Geliştirme ve İşletme Kooperatifi, WWF Türkiye, Yavaş Gıda Derneği, Yeryüzü Derneği, Yeşil Düşünce Derneği, Zeytince Ekolojik Yaşamı Destekleme Derneği.